دیوانامیک
برنامه سه‌ساله اول دیوانومیک در ایران:
قدم‌ به‌ قدم با مردم

دوستان عزیز، خواهران و برادرانم،
این برنامه نشان می‌دهد که در سه سال نخست، چگونه دیوانومیک را آغاز می‌کنیم تا همه ببینند که راهی بهتر برای اداره کشور و زندگی خودمان وجود دارد. این برنامه برای همه است؛ ساده و روشن، تا هر کسی بداند چه نقشی دارد. ما می‌دانیم که اکنون شرایط سخت است و حکومت در دست گروهی محدود قرار دارد که پاسخ‌گو نیستند. ما می‌خواهیم با هم، خانه‌ای نو برای کشور بسازیم که مالک آن خود مردم باشند. سال اول: بیدار کردن و وصل شدن – چه کار می‌کنیم: رساندن „مانیفست آسمان“ به دست همه: مانیفست آسمان که قانون اساسی دیوانومیک است، راهنمای ماست. می‌خواهیم همه ایرانی‌ها آن را بشناسند و بفهمند که چگونه می‌توان خود برای خود تصمیم گرفت، نه اینکه دیگران برایمان تصمیم بگیرند. این کار را با هر وسیله‌ای که در اختیار داریم انجام می‌دهیم: صحبت با یکدیگر، ارسال در تلفن‌های همراه، پخش نسخه‌های چاپی (در هر جا که ممکن باشد). این مهم‌ترین وظیفه ما در سال اول است. تشکیل تیم‌های کوچک (از ماه ششم): به‌تدریج، افرادی که به این مسیر علاقه‌مند می‌شوند، در هر محله، شهر و فضای مجازی، گروه‌های کوچک و صمیمی تشکیل می‌دهند. این گروه‌ها درباره ایده‌های دیوانومیک گفت‌وگو می‌کنند و می‌اندیشند چگونه می‌توان کارهای کوچکی را به‌صورت جمعی انجام داد. این گروه‌ها مانند ریشه‌های درختی هستند که به‌آرامی رشد می‌کنند.

نقشه راه پیاده‌سازی دیوانومیک در ایران: طرح تفصیلی

با پذیرش واقعیت ساختار کنونی حکمرانی در ایران و نیاز به یک تحول بنیادین برای تحقق حاکمیت مردمی و شفافیت کامل، این نقشه راه بر اساس اصول „مانیفست آسمان“ ترسیم شده است. این مسیر نیازمند همبستگی ملی، پایداری و عبور از چالش‌های ساختاری عظیم است و چارچوب‌های زمانی ارائه‌شده، برآوردهایی هستند که به‌شدت تحت تأثیر پویایی جامعه و موانع موجود خواهند بود. مرحله ۱: بنیاد: آگاهی‌بخشی و مطالبه برای تغییر -> هدف: شکستن انحصار قدرت، ایجاد آگاهی عمومی فراگیر در سطح جامعه و شکل‌گیری یک مطالبه ملی، واحد و غیرقابل انکار برای گذار به نظامی مبتنی بر حاکمیت مردمی دیوانومیک. اقدامات: آگاهی‌بخشی گسترده (در طول ۱ تا ۳ سال اولیه): انتشار „مانیفست آسمان“ به‌صورت وسیع و توضیح تفاوت‌ها و مزایای یک قانون اساسی واقعی مبتنی بر حاکمیت مردم در مقایسه با ساختار کنونی. استفاده از تمام ابزارهای ارتباطی (رسمی و غیررسمی، در صورت امکان)، شبکه‌های اجتماعی، دیدارهای حضوری، توزیع نسخه‌های مکتوب و دیجیتال. در سال اول، تمرکز بر هسته‌های اولیه، و در سال‌های دوم و سوم، گسترش اطلاع‌رسانی. بسیج و سازماندهی مردمی (از ماه ششم به‌صورت مستمر): تشویق به تشکیل گروه‌های کوچک خودجوش مردمی طبق ماده ۲ مانیفست، در محله‌ها، دانشگاه‌ها، محل‌های کار و فضای مجازی. این گروه‌ها بستر گفت‌وگو، تبادل نظر، آموزش و سازماندهی اولیه برای اقدامات جمعی را فراهم می‌کنند. در سال‌های بعد، هدف، اتصال این گروه‌ها به یکدیگر است. ایجاد نمادهای مطالبه ملی (از سال دوم): ابزارهایی مانند طومار جمع‌آوری امضا (مطابق متن مانیفست) و سایر اشکال سازمان‌یافته ابراز اراده جمعی برای نشان دادن حمایت مردمی از دیوانومیک به‌عنوان تنها آلترناتیو موجود. تدوین راهکارهای حقوقی/سیاسی گذار (از سال اول): کار کارشناسی مستمر برای یافتن یا ایجاد مسیر قانونی گذار مانند درخواست رفراندوم تحت نظارت بین‌المللی. نتایج اولیه باید تا پایان سال دوم مشخص شود. روش اجرا: فعالیت‌های مدنی سازمان‌یافته، اطلاع‌رسانی از طریق شبکه‌های زیرزمینی، استفاده هوشمند از فناوری برای دور زدن فیلترینگ، اعتراضات مسالمت‌آمیز، تشکیل کارگروه‌های حقوقی (در داخل یا تبعید)، و جلب حمایت بین‌المللی. مرحله ۲: ایجاد زیرساخت‌های ارتباطی و نمایش‌های آزمایشی -> هدف: فراهم‌سازی ابزارهای فناورانه اولیه برای ارتباط مستقیم و امن شهروندان و اجرای آزمایشی فرآیندهای ساده دیوانومیک در مقیاس کوچک. اقدامات: توسعه سکوی ارتباطی امن (۱۸ تا ۳۰ ماه نخست): طراحی و راه‌اندازی سکویی امن، غیرمتمرکز و مقاوم در برابر سانسور، جهت ثبت درخواست‌های مردمی به‌صورت ناشناس و امن. آزمایش در حوزه‌های محدود (سال دوم): انتخاب چند موضوع اجتماعی غیرحساس برای ثبت و پیگیری آزمایشی درخواست‌ها. تشکیل تیم‌های موضوعی داوطلبانه: تشکیل گروه‌های موقت از داوطلبان دارای دانش یا تجربه، برای بررسی اولیه درخواست‌ها. اجرای شفافیت حداقلی: انتشار عمومی نتایج پیگیری درخواست‌ها در حوزه‌های آزمایشی با تأکید بر اصل شفافیت. روش اجرا: همکاری با متخصصان فناوری اطلاعات، استفاده از VPN – Blockchain و غیره – سازماندهی شبکه‌ای داوطلبان. مرحله ۳: عملیاتی‌سازی فرآیندها و اثبات کارآمدی -> هدف: گسترش دامنه کاربرد سکو و فرآیندهای دیوانومیک به حوزه‌های بیشتر، و نمایش مستمر و ملموس کارآمدی آن در حل مسائل واقعی، حتی در مقیاس کوچک، برای تقویت اعتماد عمومی و جلب مشارکت بیشتر. اقدامات: گسترش تدریجی سکو و حوزه‌ها (در طول ۱ تا ۳ سال این مرحله): افزایش تدریجی تعداد حوزه‌های اجتماعی تحت پوشش سکو (مطابق با ۵۲ حوزه مانیفست) با اولویت نیازهای واقعی جامعه و امکان پیاده‌سازی عملی. تمرین فرآیندهای پاسخ‌گویی و حل مسئله (به‌صورت مستمر): تیم‌های داوطلب موضوعی، فرآیند دریافت، بررسی، دسته‌بندی و ارائه پاسخ یا راه‌حل به درخواست‌ها را تمرین می‌کنند، با تأکید بر شفاف‌سازی دلایل پیگیری یا عدم پیگیری درخواست‌ها. نمایش قابلیت حل مسئله (به‌صورت مستمر و برجسته): مستندسازی و اطلاع‌رسانی دقیق و هوشمندانه در مورد هر موفقیتی که از طریق فرآیندهای دیوانومیک (هرچند محدود) منجر به حل مسئله‌ای برای شهروندان شده است. این موفقیت‌ها نشان‌دهنده توانمندی عملی این نظام‌اند. روش اجرا: به‌روزرسانی مستمر سکو، آموزش و توانمندسازی تیم‌ها، شبکه‌سازی تیم‌ها در سطح ملی، مستندسازی ساده و مؤثر، استفاده از رسانه‌های مستقل و شبکه‌های اجتماعی. مرحله ۴: نقطه عطف گذار و تثبیت قانونی -> هدف: تبدیل نمایش عملی و مستمر کارآمدی دیوانومیک و سازماندهی مردمی به یک مطالبه ملی گسترده و غیرقابل انکار برای جایگزینی ساختار حکمرانی فعلی و تثبیت قانونی دیوانومیک به‌عنوان قانون اساسی جدید کشور. اقدامات: ایجاد اجماع ملی فراگیر (نتیجه مراحل پیشین): با نمایش پاسخ‌گویی و کارآمدی دیوانومیک، آگاهی‌رسانی فراگیر و همبستگی ملی شکل می‌گیرد که آن را به‌عنوان راه نجات کشور می‌پذیرد. این اجماع، بستر فشار نهایی برای گذار خواهد بود. گذار از ساختار قدیم (نیازمند تحول بنیادین): این مرحله ممکن است از طریق نافرمانی مدنی سراسری، اعتصابات، فشار سیاسی و اجتماعی، یا مذاکرات منجر به انتقال قدرت عملی شود. هدف، فراهم‌سازی شرایط برگزاری رفراندوم آزاد و مستقل است. تصویب قانون اساسی دیوانومیک (گام نهایی این مرحله): برگزاری رفراندوم یا رأی‌گیری برای تصویب „مانیفست آسمان“ به‌عنوان قانون اساسی جدید کشور. (مطابق ماده ۲۱ مانیفست: اعتبار این قانون با پذیرش آن توسط مردم آغاز می‌شود.) روش اجرا: مقاومت مدنی گسترده و سازمان‌یافته، اعتصابات ملی، تظاهرات میلیونی غیرخشونت‌آمیز، مذاکره از طرف نمایندگان واقعی مردم (در صورت امکان)، برگزاری انتخابات یا رفراندوم آزاد تحت نظارت بی‌طرفانه داخلی یا بین‌المللی. مرحله ۵: تأسیس کامل نهادها و عملیاتی‌سازی سراسری هدف: استقرار کامل کلیه نهادهای دیوانومیک بر اساس قانون اساسی جدید و عملیاتی‌سازی فرآیندهای آن در سراسر کشور. اقدامات: تأسیس ۵۲ وزارتخانه (در طول ۲ تا ۳ سال نخست): ایجاد ساختارهای رسمی، تخصیص منابع، و جذب نیروی انسانی برای رسیدگی ساختاریافته به درخواست‌های مردم در همه حوزه‌ها. پیاده‌سازی ۵ قوه (در طول ۱ تا ۲ سال نخست): تأسیس قوه مقننه، مجریه، قضائیه، نهاد نظارتی، و نهاد حل اختلاف، با ساختار شفاف و مستقل (بر پایه ماده ۵ مانیفست). تدوین و تصویب قوانین (در طول ۱ تا ۳ سال): تهیه کتاب‌های جامع قوانین توسط قوای مختلف، بررسی در کمیسیون قانون اساسی، و تصویب نهایی توسط مردم از طریق رأی‌گیری عمومی. ایجاد دادگاه مردمی (در سال اول این مرحله): تأسیس دادگاه مردمی به‌عنوان عالی‌ترین مرجع پاسداری از قانون اساسی و حقوق شهروندان، با فرآیندهای شفاف و در دسترس مردم (ماده ۱، بند ۴؛ ماده ۳، بند ۲؛ ماده ۱۴). برگزاری اولین انتخابات برنامه‌محور (در پایان سال دوم یا سوم): اجرای انتخابات با محوریت ارائه برنامه‌های شفاف توسط نامزدها، با اعمال قاعده نمایندگی حداکثری ۹۴٪ (مواد ۱۹، ۲۰). نهادینه‌سازی کامل حقوق بنیادین (به‌صورت مستمر): اجرای بی‌قید و شرط حقوق بنیادین از جمله برابری، شفافیت، حریم خصوصی، آزادی بیان و دسترسی آزاد به اطلاعات (مواد ۱۳، ۱۵، ۱۶، ۱۸)، زیر نظر نهادهای نظارتی و دادگاه مردمی. روش اجرا: ایجاد نهادهای مردمی و دولتی جدید، اجرای فرآیندهای انتخاباتی، آموزش عمومی در مورد حقوق و مسئولیت‌ها، راه‌اندازی کامل سکوی دیوانومیک با تمام قابلیت‌ها، ایجاد سازوکار رسمی بازخورد مردمی و توسعه مستمر نظام (مواد ۶، ۷). جمع‌بندی نهایی: این نقشه راه، فرآیند گذار و استقرار نظام دیوانومیک را از مرحله بیدارسازی و مطالبه تا استقرار کامل نهادها ترسیم می‌کند. موفقیت آن، به‌طور کامل به آگاهی، همبستگی، پایداری و اقدام سازمان‌یافته شهروندان وابسته است. چارچوب‌های زمانی، تنها برآوردهایی تقریبی‌اند و تحقق آن‌ها نیازمند عبور از موانع و چالش‌های فراوان خواهد بود.